Vertrouw op je gevoel

Dat heeft altijd gelijk

1 september 2014 door Irma Ooijevaar

Loop je vast in de opvoeding, geven de boeken geen antwoord op jouw vragen en weet je niet meer wat je met je kind moet beginnen? Stop met piekeren en leun wat meer op je gevoel. Opvoeden wordt dan een stuk makkelijker.

Doe ik het wel goed?’ Meer dan de helft van de Nederlandse moeders stelt zichzelf deze vraag enkele malen per week, zo bleek onlangs uit onderzoek van Roosvicee onder ruim 1100 moeders met een of meer kinderen in de leeftijd van vier tot en met twaalf jaar. Die onzekerheid is niet zo gek, stelt Sabijn Arts, (kinder)psycholoog en lifecoach. ‘Er is zo veel informatie beschikbaar. In het ene opvoedboek staat dit, in het andere dat. En de buurvrouw vindt dat het wéér anders moet. Dat kan verwarrend zijn.’

Het goede nieuws is dat het overgrote deel van de ondervraagden (81 procent) denkt dat moeders die hun hart volgen het uiteindelijk goed doen. Daar kan Sabijn zich wel in vinden. Om de verwarring de baas te blijven, heb je namelijk een prachtig instrument tot je beschikking: je intuïtie. ‘Deze vormt de verbinding met je innerlijke wijsheid en hart. Je intuïtie helpt je om keuzes te maken die het beste passen. Iedereen heeft intuïtie en iedereen kan leren om die intuïtie te ontwikkelen’, aldus Sabijn.

Waarschijnlijk gebruik je je intuïtie al, zonder dat je erbij stilstaat. ‘Hoe vaak hoor je niet iemand zeggen: ‘Ik wist dat dit het beste was.’ Of: ‘Daar had ik een goed gevoel bij.’ Sommige mensen hebben het over hun ‘onderbuikgevoel’, maar het kan net zo goed een beeld zijn dat in je opkomt, een ingeving die je krijgt of een gevoel in je hart. Je intuïtie is niet hetzelfde als je gevoel, maar voor veel mensen is het voelen wel de meest gebruikte ingang van hun intuïtie.’

Het levert ouders veel op wanneer ze meer gebruikmaken van hun intuïtie, merkt Sabijn. ‘Je dagelijks leven komt in een flow, je voelt innerlijke rust en gaat meer op jezelf vertrouwen. Je hebt minder stress, opvoeden gaat makkelijker en je ervaart meer liefde, vreugde, vrijheid en geluk.’

Wanneer je druk of gestrest bent, zal het niet goed lukken om de signalen van je intuïtie op te vangen. ‘Probeer die drukte af en toe even ‘uit te zetten”, adviseert Sabijn. ‘Dat kan al door een paar keer per dag vijf minuten te nemen waarin je je focust op je ademhaling. Of waarin je helemaal aanwezig bent bij je kopje thee, een mooi nummer op die cd, de vogels, het geklets van je kind… Zo maak je ruimte voor je intuïtie.’

Broeden

Je dochter is wat stilletjes, maar je kan niet goed de vinger leggen op wat er aan de hand is. Of je denkt dat je iets in de opvoeding anders moet aanpakken – maar hoe? Ook zo eentje: je hebt geen lekker gevoel bij het vriendje dat je zoon vaak meeneemt. In dat soort gevallen kun je je intuïtie goed gebruiken. Neem de tijd om even op die kwestie te broeden. Sta stil bij wat je hoofd erover zegt en eventuele zorgen die je hebt. Vraag vervolgens heel bewust aan je intuïtie om helderheid en kijk welk gevoel, beeld of welke ingeving er omhoog komt. En luister daarnaar. ‘Beslissingen die je neemt op basis van je intuïtie, geven een rustig gevoel vanbinnen, ook als het om spannende dingen gaat. Soms komt er niet meteen iets: laat het dan even los’, adviseert Sabijn.

Het vergt enige oefening om te durven vertrouwen op je intuïtie. Probeer het eerst eens uit bij simpele beslissingen, adviseert de psychologe. ‘Stel: jullie zouden eigenlijk bij vrienden op bezoek gaan, maar je krijgt het gevoel dat het te veel is voor je kind. Kijk dan eens wat er gebeurt wanneer je thuisblijft. Als je merkt dat kleine beslissingen goed uitpakken, dan ga je gaandeweg meer vertrouwen op je gevoel. Dat is een proces. Gun jezelf de tijd om het onder de knie te krijgen.’

Wanneer je meer ruimte geeft aan je intuïtie, dan kan het zijn dat er ook angsten bovenkomen. ‘Dat is ook niet zo gek: je laat de mentale controle los en neemt afstand van oude patronen. Druk je angst niet weg, maar geef het de ruimte, kijk wat je angst is en wat je zelf nodig hebt’, vertelt Sabijn. Vaak zijn je angsten gerelateerd aan eigen ervaringen en hebben ze niets te maken met je kind. ‘Stel: je bent zelf vroeger gepest en je kind wordt een paar keer buitengesloten. Je alarmbellen gaan rinkelen en je wilt je kind beschermen. Probeer de situatie los te zien van je eigen ervaringen. Door te kijken naar wat er bij jezelf gebeurt en dat aandacht te geven, zul je anders reageren op de situatie van je kind.’

Ervaringen delen

Het kan best spannend zijn om meer waarde toe te kennen aan je gevoel. Misschien besluit je om iets te doen wat ingaat tegen wat andere ouders zeggen. Of sla je het advies van de juf in de wind. Soms is het fijn om erover te praten met mensen die ook meer op hun gevoel vertrouwen. Sabijn: ‘Wissel uit waar je onzeker over bent of waar je je zorgen over maakt. Hoe maken anderen gebruik van hun intuïtie? Er is veel winst te behalen door ervaringen met elkaar te delen.’

Als je er meer bij stilstaat, merk je misschien dat je intuïtie bij sommige keuzes onbewust al een best sterke rol speelt. Stel: je hebt een oppas nodig. Maar aan wie vertrouw je de zorg voor je kind toe? ‘Natuurlijk voer je gesprekken en denk je erover na. Maar in dat soort gevallen geeft vaak toch de doorslag bij wie je je het fijnste voelt’, aldus Sabijn.

Ook bij keuzes waar doorgaans het verstand een groter aandeel heeft, kun je je gevoel peilen. Bijvoorbeeld wanneer je overweegt om te gaan verhuizen. ‘Ook dan kun je je intuïtie raadplegen. Natuurlijk heb je bij zo’n grote beslissing ook zaken in je hoofd die je belangrijk vindt. Dat mag ook! Je hoeft je denken niet uit te schakelen.’ Want ook als je op je intuïtie leert vertrouwen, blijft je verstand belangrijk, benadrukt Sabijn. ‘Denken is nodig om goed te kunnen functioneren in deze wereld. Het is niet het één of het ander. Gevoel en verstand kunnen elkaar ondersteunen.’ Je moet er wel voor waken om niet door te schieten in het denken. ‘Je kunt alles analyseren en beredeneren, maar als je gevoel er niet mee verbonden is, dan maak je geen keuzes waar je blij van wordt. Ook kan het gebeuren dat je gaat piekeren en dat kost veel energie.’ Toch hebben we daar een handje van: rationaliteit zit sterk in onze maatschappij verweven. Sabijn: ‘We zijn gewend om ons hoofd aan te spreken en niet ons hart of ons gevoel. In onze opvoeding heeft die gevoelskant vaak weinig aandacht gehad. Veel dertigers en veertigers zijn dat nu aan het ontwikkelen. Er is echt een omslag gaande, denk maar aan de belangstelling die er is voor yoga, mindfulness en intuïtie.’

Subtiele signalen

Wil je ook optimaal gebruik maken van je intuïtie, dan is het belangrijk dat je goed voor jezelf zorgt. Dat je stilstaat bij je gevoelens en wat jij nodig hebt. ‘Veel vrouwen stellen hoge eisen aan zichzelf en zijn heel kritisch tegenover zichzelf. Ze zijn erg bezig met hoe andere moeders het toch allemaal doen’, merkt Sabijn. ‘Als je zo kritisch bent, is het lastiger om je intuïtie te herkennen en te volgen. Je neemt de subtiele signalen en verlangens die diep vanbinnen komen minder snel serieus.’ Het is belangrijk dat je al je gevoelens accepteert. Ook boosheid, jaloezie of een schuldgevoel. ‘Druk die emoties niet weg, maar laat ze er zijn. Dat is niet makkelijk. Ga eens na hoe je met jezelf praat. En of je ook aandacht hebt voor dingen die je goed hebt gedaan. Dat geeft een veel fijner contact met jezelf.’ Door goed voor jezelf te zorgen, geef je het goede voorbeeld aan je kind. Sabijn: ‘Dat kan in kleine dingen zitten: geregeld pauze nemen, even lekker op de bank gaan zitten, in bad gaan met kaarsjes erbij, je laten masseren. Je kind ziet dat je tijd en aandacht neemt voor jezelf en zal dat zelf ook eerder gaan doen.’

Daarbij is het ook mooi wanneer je gevoelens bespreekbaar maakt. ‘Bijvoorbeeld door je eigen gevoel te benoemen. Of door in een gesprek met je kind te vragen: ‘Wat voel je dan?’ In plaats van: ‘Wat denk je?’ Dan activeer je ook de eigen kracht en intuïtie van een kind.’

Gevoelscontact met je kind

Als je beter in contact komt met je gevoelens, heeft dat ook positieve effecten op de band met je kind. Sabijn: ‘Als je kritisch bent naar jezelf, dan sijpelt dat toch door in het contact met je kind. Wanneer je weet wat je zelf nodig hebt, heb je ook een beter gevoelscontact met je kind. Je weet hoe het met je kind is en wat het nodig heeft. Dat is er gewoon, daar hoef je niet echt je best voor te doen.’ En dat heeft allerlei voordelen. ‘De dag verloopt vloeiender. Je zult minder snel in conflict zijn. Je bedenkt creatievere oplossingen. Als je kind heftig reageert wanneer jij boos wordt, dan kun je eens kijken wat er wél werkt. Wanneer je te veel in je hoofd blijft zitten, word je misschien alleen maar bozer, omdat je vindt dat jij gelijk hebt. Dan loop je vast in je eigen stramien.’ Sabijn geeft een voorbeeld uit haar eigen gezin. ‘Deze week was mijn dochter van vijf bij mijn ouders met haar nichtjes. We moesten eigenlijk naar huis, maar die meiden hadden de slappe lach. Eerst probeerde ik haar mee te krijgen, maar na een tijdje dacht ik: laat maar even gaan. Terwijl ik eigenlijk van de duidelijke grenzen ben. Na tien minuten was het over en verliep het afscheid vloeiend.’ Het omgekeerde gebeurt ook, stelt ze vast. ‘Soms voel je juist aan dat je grenzen moet aangeven. Het kan dat je hebt afgesproken dat je kind na het eten nog een uur tv mag kijken, maar dat je merkt dat het te lang is. Natuurlijk protesteert je kind dan, maar dat moet je dan maar voor lief nemen.’

Dat soort discussies ga je sneller aan als je wéét dat het beter is voor je kind. ‘Opvoeden wordt makkelijker als je je intuïtie volgt. Je weet sneller dat je kind aan het drammen is en dat je daar even doorheen moet. Maar ook andersom: als er iets is wat je serieus moet nemen. Je weet wanneer je moet ingrijpen bij een ruzie tussen je kind en een vriendje en wanneer je het prima kunt laten gaan. Als je meer gebruik maakt van je intuïtie, lossen situaties zich wat gemakkelijker op. Je wordt flexibeler.’